STANISŁAW SROKOWSKI LAUREATEM NAGRODY „SEMPER FIDELIS”

Igor Megger – wiceprezes poznańskiego Oddziału TMLiKPW

W maju br. kapituła statuetki „Semper Fidelis” przyznawanej od ponad 15 lat przez poznański Oddział TMLiKPW przyznała to zaszczytne wyróżnienie Stanisławowi Srokowskiemu. Oto sylwetka laureata:

Stanisław Srokowski urodził się 29 czerwca 1936 roku we wsi Hnilcze w powiecie podhajeckim województwa tarnopolskiego. Rodzice zajmowali się rolnictwem. W 1945 roku przesiedleni z Kresów osiedlili się w Mieszkowicach w ówczesnym województwie szczecińskim. W roku 1954 Stanisław Srokowski został usunięty ze studiów w Wyższej Szkole Służby Dyplomatycznej za chodzenie do kościoła i odmowę wstąpienia do PZPR.

Statuetka Lwa
Statuetka Lwa „Semper Fidelis”

Zadebiutował jako poeta i prozaik w 1958 roku w Opolu. W 1960 ukończył filologię polską w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Pracował jako nauczyciel w Technikum Elektroenergetycznym w Legnicy w latach 1960–1968.

Po wydarzeniach marcowych 1968 roku został z powodów politycznych zmuszony do opuszczenia szkoły, podjął pracę w Klubie Seniora we Wrocławiu. W latach 1970–1981 był dziennikarzem działu kultury tygodnika „Wiadomości”. Przez pewien czas redaktorem naczelnym kwartalnika „Kultury Dolnośląskiej”.

W stanie wojennym został zwolniony z pracy i pozostawał bezrobotny przez blisko dwa lata. W latach 1990–1993 wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego. Był założycielem NSZZ „Solidarność” w redakcji „Wiadomości”. Był rzecznikiem prasowym rolniczej „Solidarności”. Od roku 1982 działał w Solidarności Walczącej.

Przez wiele lat należał do Związku Literatów Polskich oraz ZAIKS-u. Po rozwiązaniu ZLP po stanie wojennym nie uczestniczył w życiu organizacyjnym związków literackich. Obecnie należy do Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich.

W swoich powieściach „Ukraiński kochanek” (2008) i „Zdrada” (2009) oraz zbiorze opowiadań „Nienawiść” (2006) nawiązuje do wydarzeń z 1943 roku, kiedy to ziemie wschodnie II Rzeczypospolitej ogarnęła fala ludobójstwa, dokonywanego przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach. Na kanwie „Nienawiści” powstał w 2016 roku film pt. „Wołyń” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.

S. Srokowski jest autorem wielu pozycji książkowych i kilkudziesięciu artykułów poświęconych Kresom Wschodnim oraz tematyce ludobójstwa.

Współorganizator związków twórczych i stowarzyszeń naukowych we Wrocławiu, przewodniczący Klubu „Odrodzenie”. Współtwórca Stowarzyszenia Kulturalnego Współpracy Polsko-Ukraińskiej „Biały Ptak”. Twórca i pierwszy prezes Towarzystwa Polsko-Greckiego we Wrocławiu. Współzałożyciel Instytutu Wincentego Witosa. Prezes Towarzystwa Miłośników Kultury Kresowej.

W 2010 roku otrzymał Krzyż Solidarności Walczącej, a w roku 2020 od Instytutu Pamięci Narodowej nagrodę „Semper Fidelis” (IPN także przyznaje statuetkę o tej nazwie, ale znacznie której od Poznańskiego oddziału)

Wręczenie statuetki Semper Fidelis przyznawanej przez poznański Oddział TMLiKPW odbędzie się 6 listopada br. o godz. 12.00 w „Domu Polonii” na poznańskim Starym Rynku.

Natomiast już teraz, za zgodą autora, publikujemy dla Państwa jeden z wielu wierszy laureata.

SYBIRACY

W pustych chatach ostały się rozbite okulary,
zdeptany grzebień i stare fotografie.
Ze ścian wołają święte obrazy.
Rozgryzaliście zębami wszy
i karmiliście głodne dzieci.
Martwe ciała niemowląt wyrzucali oprawcy
z wagonów, by tonęły w lśniących zaspach śniegu.
Umieraliście z głodu, chłodu i wyczerpania.
Zżerały was pluskwy, komary i tyfus,
malaria i ciemny ból.
Przed wami sople zawisłe w przestrzeni
i stada wędrujących reniferów,
azjatyckich niedźwiedzi i wilków.
Szlochają stare groby Tajgi
i łka lodowata ziemia
bez kapłanów, liturgii i krzyży.
A cmentarze ślą czarne pocałunki.
Rozsypują się syberyjskie elegie.
Więdnąca Mowo, oświetl zdeptane mogiły!
Jasności, zaśpiewaj w głębi wzroku!
Gwiazdo, stań się w słowie!
Twoje rany, Modlitwo, nie zabliźniają się.
Twoje skargi, Lęku, nie usychają w dołach śmierci.
Twój ból, Nadziejo, wciąż krzyczy!
A ty, Rosjo, włóż worek pokutny
i płacz!