X KONGRES REGIONALISTÓW W BYDGOSZCZY 11 – 13 IX 2014 r.

X Kongres Regionalistów w Bydgoszczy w dniach 11-13 IX br. odbył się pod honorowym patronatem Prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego.

Po przyjeździe do Bydgoszczy zostaliśmy zakwaterowani w akademiku, gdzie przyjmowała nas p. Bogna Derkowska-Kotkowska z sekretariatu Komitetu Organizacyjnego. Otrzymaliśmy identyfikatory i książkę z programem Kongresu natomiast od nas podarowałam jej kilka biuletynów poznańskiego Oddziału TML i KPW, kartki pocztowe z Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu, zakładki i kartki z koziołkami z Muzeum Sienkiewicza.
Dzień 11 września zaczął się od zwiedzania Bydgoszczy w wybranych przez uczestników tematach. Ja uczestniczyłam w zwiedzaniu muzeów i tam też zostawiałam nasze foldery oraz podarowałam je tym, którzy z nami byli.
O godz. 12.00 odprawiona została msza św. w katedrze św. Marcina i Mikołaja oraz w sanktuarium M. B. Pięknej Miłości koncelebrowana przez J. E. ks. bpa Jana Tyrawę. Homilię wygłosił ks. prof. dr hab. Henryk Skorowski z Uniwersytetu kard. St. Wyszyńskiego. W katedrze także zostawiłam kartki wydane przez nasz Oddział oraz z królem Janem Kazimierzem.
Obiad jedliśmy w hotelu „Pod Orłem”, gdzie kiedyś przebywał sam marszałek Józef Piłsudski i marszałek Rydz-Śmigły a także Artur Rubinstein. Po obiedzie pod pomnikiem złożyliśmy hołd pomordowanym Polakom w 1939 r.
O godz. 17.00 w Operze Nova odbyła się uroczysta inauguracja, czyli przemówienia i odznaczenia. Koncertował zespół Pieśni i Tańca „Płomienie” i orkiestra Kameralna Filharmonii Pomorskiej im. I. J. Paderewskiego. Tutaj też była kolacja, potem przejazd do miejsca zakwaterowania.
W piątek 12 września odbyła się konferencja kongresu złożona z pięciu sesji, bardzo treściwa i bogata, co zawarte jest w książce, którą otrzymaliśmy. Następnie o godz. 17.00 była kolacja i tort urodzinowy – duży z herbem Bydgoszczy.  O godz. 18.20 udaliśmy się na koncert do Filharmonii Pomorskiej. W programie było Requiem „Missa pro defuntis” Romana Maciejewskiego – wspaniałe dzieło wykonane przez około 150 osób, przez chór Filharmonii Narodowej z Warszawy. Po koncercie, vis a vis Filharmonii, przy fontannie 20 minutowe widowisko „Woda, światło, dźwięk”.
W dniu 13 września od godz. 9.00 do 12.00 IV Walne Zgromadzenie Zwyczajne Delegatów Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP, na którym zostały wybrane nowe władze: przewodniczącym został dr T. Samborski, do władz wszedł mgr Jerzy Derenda, wspaniały prezes Towarzystwa Miłośników Bydgoszczy oraz inni, o czym pisemnie będziemy powiadomieni.

Należy wyrazić uznanie za znakomitą organizację Kongresu i ogrom pracy jaką włożyli organizatorzy. Trzeba też dodać, że wiele z towarzystw przywiozło ze sobą swoje wydawnictwa. Odjechaliśmy zmęczeni, ale zadowoleni z Kongresu.

Irena Bereźnicka

17 września 1939 r. początek Golgoty Wschodu

17 września  br. przypada 75. rocznica napaści Związku Radzieckiego na Polskę. Dzień ten zapoczątkował Golgotę Wschodu.

Rocznicowe obchody rozpoczęły się uroczystą mszą św. koncelebrowaną w kościele p.w. św. Józefa u o.o. Karmelitów na Wzgórzu św. Wojciecha. Organizator uroczystości, Związek Sybiraków Oddział w Poznaniu, w tym dniu obchodził 86. rocznicę utworzenia Związku Sybiraków oraz 26. rocznicę jego reaktywowania po okresie PRL-u. Od dwóch lat 17 września jest także Dniem Sybiraka, ustanowionym przez Sejm. Msza św. zgromadziła wielu Kresowian, organizacji, młodzieży szkolnej, kombatantów. Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu reprezentowała prezes Bożena Łączkowska, Hanna Dobias-Telesińska, Renata Zawirska-Wojtasiak i Janusz Furmaniuk.

Po mszy św. młodzież Gimnazjum nr 2 im. Królowej Jadwigi ze Swarzędza przedstawiła wzruszający program pieśni i poezji patriotycznej, który został przyjęty przez zgromadzonych wielkimi brawami.

Po wyjściu z Sanktuarium przybyłe delegacje, po modlitwie, złożyły kwiaty pod pomnikiem patrona Sybiraków św. Rafała Kalinowskiego. Zebrani przeszli na Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan, gdzie po krótkich wystąpieniach i modlitwie, złożono kwiaty i zapalono znicze na grobie prof. inż. architekta Władysława Czarneckiego, Lwowianina wielce zasłużonego dla Poznania, założyciela Związku Sybiraków Okręg Wielkopolska w październiku 1935 r.

W godzinach popołudniowych uroczystości rocznicowe, zorganizowane przez Wojewodę Wielkopolskiego Piotra Florka, rozpoczęła uroczysta msza św. u o.o. Franciszkanów na Wzgórzu Przemysła, koncelebrowana przez biskupa Grzegorza Balcerka. Uroczystość zgromadziła Kresowian, organizacje, władze miasta i województwa, a także wojsko, policję, młodzież szkolną i harcerzy.

Po mszy św. przy Pomniku Ułana złożono kwiaty i ruszył marsz ulicami miasta pod pomnik Ofiar Katynia i Sybiru, gdzie odbyły się główne uroczystości. Wystąpił wojewoda i poetka Teresa Tomsia. W krótkiej modlitwie i apelu poległych wspomniano ofiary. Następnie przedstawiciele władz, organizacji i szkół złożyli kwiaty i zapalili znicze.

A członkowie Towarzystwa ML i KPW spotkali się jeszcze w p. 336, by częstować się pysznym jabłecznikiem Aleksandra Józefiaka przyniesionym przez jego żonę Ewę.

tekst: Wanda Butowska, Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej

Polecamy

W naszym posiadaniu jest interesująca książka Jana Buraczyńskiego pt.: „Lwów – miasto mojego dzieciństwa”. Osoby, które chciałyby posiadać w/w publikację, mogą za naszym pośrednictwem ją zamówić. Cena 25,- zł. Zamówienia można składać w naszej siedzibie w każdą środę w godz. 16.00 – 17.00 w pok. 336 CK ZAMEK ul. Św. Marcin 80/82.

Hanna Dobias-Telesińska

ROCZNICA 17 WRZEŚNIA

W najbliższą środę przypada 75 rocznica agresji Związku Sowieckiego na Polskę.

Związek Sybiraków Oddział w Poznaniu organizuje uroczystości ku czci Ofiar Polskiej Golgoty Wschodu:

– 17.09.2014 r. o godz. 11.30 odprawiona zostanie Msza św. u o.o. Karmelitów na Wzgórzu św. Wojciecha

– po Mszy św. uczniowie Gimnazjum nr 2 im. Królowej Jadwigi ze Swarzędza przedstawią program zawierający pieśni i recytacje poezji patriotycznej (15-20 min.)

– po występie zostaną złożone kwiaty i zapalone znicze: pod pomnikiem św. Rafała Kalinowskiego, patrona Sybiraków i na grobie Władysława Czarneckiego, założyciela Związku Sybiraków Okręg Wielkopolska (1935 r.), na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.

Wojewoda Wielkopolski organizuje uroczystości:

– 16.00 – Msza św. u o.o. Franciszkanów na Wzgórzu Przemysła

– 17.10 – złożenie kwiatów pod pomnikiem 15 Pułku Ułanów w Poznaniu

– 17.20 – Marsz Pamięci ulicami Poznania: Ludgardy, Paderewskiego, pl. Wolności, 27 Grudnia, Fredry, al. Niepodległości

– 17.40 – uroczystości pod Pomnikiem Ofiar Katynia i Sybiru: wystąpienie Wojewody Wielkopolskiego, apel pamięci, złożenie kwiatów

Zachęcamy do wzięcia udziału w uroczystościach i złożenia hołdu poległym, pomordowanym i walczącym z agresorem.

Hanna Dobias-Telesińska

ZMARŁ WIELKI ARTYSTA MARIAN KOUBA

nekrolog01Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość, że 2 września 2014 zmarł

 

Ś.p.

Marian Kouba

 

Wielki Artysta, śpiewak operowy, docent. Lwowianin.
Marian Kouba urodził się 21 marca 1920 r. we Lwowie. Gimnazjum skończył w 1938 r. jednocześnie uczęszczając do Szkoły Operowej, którą prowadził wybitny bas Adam Didur. Jako utalentowany uczeń śpiewał drobne partie w operze lwowskiej. Po wybuchu wojny walczył w pułku artylerii ciężkiej – dostał się do niewoli. Przebywał w oflagu skąd wrócił do kraju w 1946 r. Studiował w Krakowie nauki polityczne i równocześnie szkolił głos, wspaniały tenor, w szkole operowej. W 1948 r. zadebiutował partią Jontka w Halce Moniuszki. Od tego rozpoczęła się wielka kariera Mariana Kouby. Zaczął od Krakowa i Wrocławia., a potem na ponad 30 lat związał się z Operą Poznańską występując jednocześnie na scenach operowych w Polsce i na całym świecie. Występował w Berlinie, gdzie miał stały angaż, a następnie w Genui, Brukseli, Hawanie, Dreźnie, Pradze, Kijowie, Odessie i innych miastach. Brał udział w wielu festiwalach np. Wagnerowskim w Dessau oraz w tournee koncertowym po Stanach Zjednoczonych. Do Jego stałego repertuaru należały arie Ricardo z „Balu Maskowego” Verdiego, Eryka z „Holendra Tułacza” R. Wagnera, Kalafa z „Turandot” Pucciniego, Leńskiego z „Eugeniusza Oniegina” Czajkowskiego, Radamesa w „Aidzie” Verdiego i wiele innych. Do legendy przeszło Jego wykonanie arii Cania „Śmiej się pajacu” Leoncavalla, podczas którego z Jego oczy płynęły łzy. Do Jego repertuaru wróciła również muzyka oratoryjna: Bacha, Beethovena, Mozarta, Moniuszki, Haendla. W swym repertuarze miał również wiele pieśni. Od 1969 r. wykładał w Poznańskiej Akademii Muzycznej na Wydziale wokalno-muzycznym i jako docent tej uczelni wyszkolił wiele wspaniałych głosów. Po wojnie nie pozwolono mu wystąpić w jego ukochanym Lwowie, ale zawsze pamiętał o swoim rodzinnym mieście. Aktywnie uczestniczył w Dniach Lwowa, brał czynny udział w sesji naukowej poświęconej muzyce dawnego Lwowa. Swoim śpiewem uświetniał uroczystości i spotkania Lwowiaków. Wspaniałym swym tenorem utrwalał pamięć o tym niezwykłym i niezapomnianym mieście. W 28 marca 2010 roku w poznańskim Teatrze Wielkim, podczas drugiej premiery Wertera, odbyła się miła uroczystość „Kwiatek dla Mariana Kouby”, który w marcu obchodził rocznicę 90-tych urodzin. Członkowie TML i KPW uczestniczyli w tym miłym jubileuszu.

Będzie nam brakowało Jego wspaniałego głosu, który zapamiętamy na zawsze.

Pogrzeb Mariana Kouby odbędzie się 8 września (poniedziałek) 2014 r. na Cmentarzu Junikowskim o godz. 13.10

Hanna Dobias-Telesińska

 

 

PODSUMOWANIE OBCHODÓW 100 LECIA WYMARSZU PIERWSZEJ KADROWEJ

W piątek 29 sierpnia odbyło się spotkanie organizacji, które zorganizowały i uczestniczyły w uroczystościach 100-lecia wymarszu Pierwszej Kadrowej z Krakowa. W siedzibie korporacji Lechia spotkali się przedstawiciele m.in. poznańskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Zarządu Głównego Związku Oficerów Rezerwy RP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Związku Sybiraków, Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”, Stowarzyszenia Odra-Niemen Odział Wielkopolski, Stowarzyszenia „Katyń”.

Zebranych powitał gospodarz Adam Wize. Omówił sukces, jakim było zorganizowanie w krótkim czasie uroczystości oraz dosyć liczny udział przedstawicieli różnych organizacji, władz miasta i województwa, polityków. Uroczystość odbiła się szerokim echem w miejskiej prasie, radiu i telewizji. Zebrani zgodzili się, że należy w kolejnych latach kontynuować już tradycyjnie te obchody włączając w nie młodzież.

Dyskutowano o potrzebie propagowania i nagłaśniania uroczystości patriotycznych związanych z rocznicami wydarzeń prowadzących Polskę do niepodległości, z okresu II wojny światowej, dramatu Sybiraków, Katynia, wypędzenia Polaków z Kresów, itp. Każda organizacja ma swoje zadania, ale w wielu sprawach należy się jednoczyć i występować wspólnie, gdyż wtedy w większej sile osiągniemy cele. Obecne na spotkaniu organizacje mają łączącą ich historię. Można spotykać się nawzajem, by omawiać przedsięwzięcia. Takie spotkanie miało miejsce w siedzibie TML i KPW z Sybirakami. Prezes Sybiraków Józef Bancewicz dał propozycję wydania wspólnego kalendarza, który będzie zawierał wydarzenia historyczne, ich rocznice. Członkowie organizacji po zastanowieniu podadzą swoje propozycje. Przyjmować je będzie Hanna Dobias-Telesińska tel. 797 411 071 lub mail: handob@wp.pl

Wiele emocji wzbudzała dyskusja nt. włączania młodzieży do prac w organizacjach. Przedstawiciel Stowarzyszenie Odra-Niemen Odział Wielkopolski Łukasz Wiśniewski uważa, że najlepiej trafi się do młodzieży poprzez sport, np. biegi. Inną formą zapoznawania dzieci i młodzieży z historią Kresów są wszelkiego rodzaju spotkania, na których dowiedzą się o naszej przeszłości. Programy szkolne nie dostatecznie o tych sprawach informują. Władze miejskie także niewiele w tym kierunku robią. Są różne możliwości włączania młodzieży do współpracy. W TML i KPW młodzież harcerska każdego roku współorganizuje akcje charytatywne na rzecz ubogich Polaków we Lwowie i innych miast na Kresach Południowo-Wschodnich i wraz z członkami poznańskiego Oddziału przed świętami Bożego Narodzenia jedzie z transportem darów. Także młodzież z zaprzyjaźnionych poznańskich szkół pomaga w zbiórce darów w marketach. Młodzież Gimnazjum nr 65 im. Orląt Lwowskich uczestniczy we wszystkich uroczystościach naszego Oddziału, przygotowując stosowne programy. Możliwości angażowania młodych ludzi jest wiele i należy je wykorzystać teraz, by wkrótce mogli kontynuować naszą działalność.

Po gorących dyskusjach uzgodniono, że na kolejnym spotkaniu w siedzibie korporacji Lechia w październiku, będziemy omawiać propozycje wszystkich organizacji, z którymi się zapoznamy. Spotkania uznano za bardzo pożyteczne.

Hanna Dobias-Telesińska

SPOTKANIE Z SYBIRAKAMI

Prezes Józef Bancewicz i wiceprezes Marian Macutkiewicz wśród lwowiaków
Prezes Józef Bancewicz i wiceprezes Marian Macutkiewicz wśród lwowiaków

W naszej siedzibie w minioną środę 27.08.2014 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami Związku Sybiraków Oddział w Poznaniu. Przybył do nas prezes Oddziału Józef Bancewicz i wiceprezes Marian Macutkiewicz. Nasze stowarzyszenia mają wspólną historię, doświadczenia. Celem spotkania była wymiana opinii, doświadczeń, poglądów na interesujące nas wspólne problemy.

Zebrani w siedzibie naszego Oddziału
Zebrani w siedzibie naszego Oddziału

Prezes Józef Bancewicz przedstawił nam historię działalności w Poznaniu Związku Sybiraków. Związek na początku w całej Polsce liczył  ok. 90.000 osób, obecnie 30.000 członków. Z Kazachstanu przybyło tylko ok. 8.000 tys. osób, brak gminom środków na ich zagospodarowanie. Młodzież przybyła z Kazachstanu nie płaci za studia.

Członkowie TML i KPW z uwagą słuchali
Członkowie TML i KPW z uwagą słuchali

Józef Bancewicz przedstawił historię powstania Pomnika Ofiar Katynia i Sybiru oraz trudności na jakie napotykali. Był to wielki wysiłek organizacyjny całego społeczeństwa kresowego.

Goście opowiadali o zesłaniach. Licznie zebrani kresowianie z zainteresowaniem słuchali historii syberyjskich, często tragicznych. Szacuje się, że ofiar wywózek było ok. 1.300.000 osób. Są to liczby udokumentowane, z archiwów zachodnich. Było wiele pytań.

Kresowianie zadawali pytania

Związek współpracuje z innymi organizacjami kresowymi. Jego członkowie, to osoby należące także do Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich i do Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Padały propozycje większej współpracy z wszystkimi środowiskami kresowymi. Należy się konsolidować, działać na wielu płaszczyznach razem, bo wówczas będą większe tego efekty. Józef Bancewicz zaproponował wydanie w przyszłym roku kalendarza, który będzie zawierał daty i opisy ważnych wydarzeń na Kresach z okresu II wojny światowej. Każda organizacja mogłaby podać te wydarzenia, które ją dotyczą. Sprawa jest otwarta.

Spotkanie minęło w bardzo przyjaznej atmosferze, daje na przyszłość nadzieję na ścisłą współpracę.

Hanna Dobias-Telesińska – tekst

Wanda Butowska – foto

OBCHODY 100 LECIA WYMARSZU PIERWSZEJ KOMPAPANII KADROWEJ

6 sierpnia 2014 r., w 100 rocznicę wymarszu ku Wolności Pierwszej Kadrowej pod dowództwem Józefa Piłsudskiego, Korporacja Akademicka Lechia zorganizowała uroczystości upamiętniające tę rocznicę w Poznaniu. W uroczystości wzięły udział różne organizacje, m.in. Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu, Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Poznaniu, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Ochotniczy Reprezentacyjny Oddział Ułanów w Poznaniu, i wiele innych organizacji i osób indywidualnych.

O godz. 18.00 odprawiona została msza św. w kościele OO. Karmelitów Bosych na Wzgórzu Św. Wojciecha. Po modlitwach ruszył marsz ulicami Poznania w kierunku Zamku Cesarskiego, gdzie umieszczona jest tablica pamiątkowa poświęcona Józefowi Piłsudskiemu. Ufundowana została w 1999 r. z inicjatywy prof. Mieczysława Rutkowskiego z Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Związku Sybiraków, Towarzystwa Pamięci Józefa Piłsudskiego, Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Wielkopolska – Środowisko „Ostra Brama”, „Pałac”, „Jodła”, „Syrena, Towarzystwo Byłych Żołnierzy i Przyjaciół 15 Pułku Ułanów Poznańskich, Stowarzyszenie Weteranów i Przyjaciół 14 Wielkp. Dywizji Piechoty. Marsz ze śpiewem pieśni patriotycznych wzbudzał zainteresowanie przechodniów i turystów. Przy tablicy Józefa Piłsudskiego na murach Zamku chwila refleksji historycznej. Był rys historyczny przedstawiony przez historyka z IPN dr. Dariusza Kucharskiego, który przybliżył zebranym przebieg pierwszych dni formowania się i wyjścia z Krakowa Pierwszej Kompanii Kadrowej. Pod tablicą przedstawiciel Wojewody Wielkopolskiego i przedstawiciel Prezydenta Miasta Poznania, politycy oraz przybyłe delegacje złożyli kwiaty, wygłoszono okolicznościowe przemówienia.  Całość zakończona została wspólnym śpiewem pieśni patriotycznych (przydały się  śpiewniki dostarczone przez „Wilniuków”).

Na koniec długiego wieczoru członkowie naszego Oddziału odbyli przyjacielskie spotkanie w siedzibie Towarzystwa.

Przedstawiciel Prezydenta Miasta Poznania – fot. M. Jagielska

Tablica J. Piłsudskiego - fot. M. Jagielska
Tablica J. Piłsudskiego – fot. M. Jagielska

Spotkanie w Chludowie poświęcone Romanowi Dmowskiemu – relacja

W sobotę 2 lipca 2014 r. w Chludowie pod Poznaniem odbyła się uroczystość poświęcona Romanowi Dmowskiemu. Organizatorami byli członkowie TML i KPW w Poznaniu, Ewa Kuleczka-Drausowska oraz Józef Drausowski.

O godz. 10.40 przywitano przybyłych gości, po czym złożono kwiaty pod popiersiem Romana Dmowskiego. O 11.00 odprawiona została msza św. przez ks. Rektora Domu Misyjnego Księży Werbistów, a homilię wygłosił ks. prof. Jan Szulc.

Na uroczystość przybyło wiele organizacji ze sztandarami (Narodowe Siły Zbrojne, „Sokół” z Rataj, korporacje studenckie, Stowarzyszenie Romana Dmowskiego z Łodzi), młodzież z Wągrowca, Wałcza, Czcianki, Szamotuł i Poznania, członkowie TML i KPW, politycy.

Na spotkaniu pt.: „Roman Dmowski wczoraj i dziś” dyskutowano przy kawie i herbacie. Uroczystość zakończyła się o 14.30.

Ewa Kuleczka-Drausowska